Το υπερβολικό βάρος ή η παχυσαρκία είναι μια σημαντική ανησυχία για την υγεία, καθώς αυξάνει τον κίνδυνο ασθενειών, όπως:
- Διαβήτης τύπου 2
- Στεφανιαία νόσος
- Εγκεφαλικό
- Νόσος της χοληδόχου κύστης
- Οστεοαρθρίτιδα
- Απνοια ύπνου
Η «δίαιτα γιο-γιο», αναφέρεται στη σκόπιμη απώλεια 5 κιλών και την επανάκτηση του ίδιου αριθμού, σε τρεις ή περισσότερες περιπτώσεις. Οι εκτιμήσεις λένε ότι το 10% και 30% μεταξύ ανδρών και γυναικών έχουν δοκιμάσει αυτό το είδος δίαιτας στο παρελθόν.
Ενώ η απώλεια βάρους μπορεί να επηρεάσει θετικά την υγεία, μελέτες δείχνουν ότι η δίαιτα γιο-γιο επηρεάζει αρνητικά την καρδιαγγειακή υγεία, καθώς προκαλεί διακυμάνσεις παραγόντων, όπως η αρτηριακή πίεση και τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης.
Οι περισσότερες μελέτες που διερευνούν τη δίαιτα γιο-γιο έχουν επικεντρωθεί στις βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις της. Η μελέτη των μακροπρόθεσμων συνεπειών της, θα μπορούσε να βοηθήσει τους ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα τους κινδύνους της δίαιτας γιο-γιο.
Σε μια πρόσφατη μελέτη, οι ερευνητές μελέτησαν τα αποτελέσματα της δίαιτας γιο-γιο με σοβαρό περιορισμό της τροφής σε αρουραίους.
Διαπίστωσαν ότι οι αρουραίοι που έκαναν δίαιτα γιο-γιο είχαν μειωμένη καρδιακή και νεφρική λειτουργία μετά από τρεις κύκλους δίαιτας, παρά το γεγονός ότι «φαίνονταν» υγιείς.
Η νέα μελέτη παρουσιάστηκε ως περίληψη στο Συνέδριο της Πειραματικής Βιολογίας την 1η Απριλίου από την Αμερικανική Φυσιολογική Εταιρεία.
Για τη μελέτη, οι ερευνητές χώρισαν 16 αρουραίους σε δύο ομάδες. Μια ομάδα τράφηκε με δίαιτα 60% μειωμένων θερμίδων για 2 εβδομάδες, ακολουθούμενη από μια περίοδο 3 εβδομάδων ανάκτησης βάρους για τρεις κύκλους, για να προσομοιώσει τη δίαιτα γιο-γιο. Η άλλη ομάδα κρατήθηκε ως ομάδα ελέγχου.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης, οι ερευνητές αξιολόγησαν την καρδιακή και νεφρική λειτουργία των αρουραίων μέσω υπερήχων. Παρακολούθησαν επίσης την ευαισθησία τους στην ινσουλίνη, μέσω εξετάσεων αίματος.
Μετά την πρώτη περίοδο μειωμένων θερμίδων, οι αρουραίοι έχασαν το 20% του σωματικού τους βάρους, ωστόσο, αυτό ανακτήθηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου επανατροφοδότησης 3 εβδομάδων που ακολούθησε. Στη συνέχεια, οι αρουραίοι έχασαν το 20% και το 19% του σωματικού τους βάρους, κατά τις επόμενες δύο περιόδους περιορισμένης πρόσληψης θερμίδων.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι, στο τέλος της μελέτης, οι αρουραίοι σε δίαιτα μειωμένων θερμίδων παρουσίασαν μειώσεις 20-40% στη ροή της νεφρικής αρτηρίας και στην καρδιακή παροχή. Ήταν επίσης πιο ανθεκτικοί στην ινσουλίνη, κάτι που αποτελεί παράγοντα κινδύνου για διαβήτη.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ωστόσο ότι οι αρουραίοι δεν παρουσίασαν καμία αλλαγή στην αρτηριακή πίεση ή τον καρδιακό ρυθμό.
Αν και η συγκεκριμένη μελέτη, δεν έχει δημοσιευθεί ολοκληρωμένα, επιστήμονες ανέφεραν ότι δεν υπάρχει βιοϊατρικό προηγούμενο για βλάβη στην καρδιά ή στα νεφρά που προκύπτουν από εναλλασσόμενους κύκλους θερμιδικού περιορισμού και ανάκτησης βάρους. Με αυτά τα λόγια, δεν είναι ξεκάθαρο από τη σύνοψη τι είδους βλάβη οργάνων εντοπίστηκε.
Ένας πιθανός παράγοντας, μπορεί να σχετίζεται με την ηλικία των ζώων, όταν άρχισαν οι περίοδοι θερμιδικού περιορισμού και αν η σύσταση του σώματος άλλαξε κατά τη διάρκεια της μελέτης. Το θέμα είναι ότι ένας θερμιδικός περιορισμός 60% για 3 εβδομάδες, είναι ένα σημαντικό άγχος, ειδικά για ένα νεαρό ζώο, με τη δυνατότητα να περιορίσει την εναπόθεση άλιπης μάζας σώματος, σε περιόδους που διαφορετικά θα χαρακτηρίζονταν ως ταχεία ανάπτυξης.
Συνεπώς, είναι πιθανό ότι κατά τη φάση της ανάκαμψης, η συσσώρευση σωματικού λίπους συνέβη κατά προτίμηση έναντι της κανονικής εναπόθεσης άλιπης μάζας κατά την ανάπτυξη. Εάν είναι αρκετά σοβαρή, αυτός ο τύπος διαδικασίας έχει τη δυνατότητα να βλάψει τη λειτουργία των οργάνων.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα άτομα που ηθελημένα ή ακούσια κάνουν δίαιτα γιο-γιο μπορεί να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρδιομεταβολική νόσο.